Onrechtmatigheid

Er moet sprake zijn van een onrechtmatige daad. De wet zegt in artikel 6:162 Burgerlijk Wetboek dat daarvan sprake is als er sprake is van 

• een inbreuk op een recht (een persoonlijkheidsrecht of een vermogensrecht)
• een doen of een nalaten in strijd met een wettelijke plicht (wetten in materiële en in formele zin)
• of in strijd met hetgeen volgens ongeschreven recht in het maatschappelijk verkeer betaamt (zoals verkeersnormen, veiligheidsnormen, en normen tegen bescherming van schade). 

*persoonlijkheidsrecht: vrijheid, lichamelijke integriteit, privacy bijvoorbeeld)
* vermogensrecht: eigendom, intellectuele eigendom bijvoorbeeld)

Er geldt nog een voorwaarde, om te kunnen concluderen dat iemand verplicht is om de schade van een ander te vergoeden, namelijk dat er een verband is tussen enerzijds de onrechtmatige daad en anderzijds de schade. Als die onrechtmatige daad niet zou zijn gepleegd, zou de schade zich dan ook hebben voorgedaan? Als het antwoord op die vraag “ja” is, dan is er dus geen verband, dat voldoende is voor aansprakelijkheid voor schade. 

Vervolgens geldt ook als voorwaarde dat:

• degene die de onrechtmatige daad pleegt (en dus onrechtmatig handelt) moet dit toe te rekenen* zijn
• er geen sprake is van een zogeheten rechtvaardigingsgrond (overmacht of noodweer bijvoorbeeld).

*toe te rekenen is datgene dat te wijten is aan iemands schuld of aan een oorzaak welke krachtens de wet of de in het verkeer geldende opvattingen voor zijn rekening komt.

Ook moet er sprake zijn van relativiteit: dat betekent dat de geschonden norm moet strekken tot bescherming van degene die er een beroep op doet en/of tot bescherming tegen de door hem geleden schade.

Als aan alle voorwaarden is voldaan, dan, zo zegt de wet in artikel 6:162 Burgerlijk Wetboek in lid 1: is degene die de onrechtmatige daad pleegt, verplicht de schade die de ander dientengevolge lijdt, te vergoeden”.